1. Quy mô và bức tranh chung

Theo Báo cáo tháng 3/2025, quy mô thị trường sách Trung Quốc đạt 112,9 tỷ nhân dân tệ (tương đương 15,52 tỷ USD), bằng 88% mức trước đại dịch. Tuy nhiên, sản lượng tiêu thụ giảm 1,52% so với cùng kỳ năm trước. Đến tháng 10/2025, thị trường tiếp tục hạ nhiệt, với hai phần ba nhà xuất bản ghi nhận doanh thu giảm, buộc họ chuyển trọng tâm từ giá trị dài hạn sang lợi nhuận ngắn hạn.

Mặc dù vậy, Trung Quốc vẫn giữ vị thế đóng góp 28% vào ngành xuất bản toàn cầu, trong đó sách in chiếm trên 55% thị phần. Giá bìa trung bình tăng 3% lên 6,53 USD do chi phí giấy tăng và yêu cầu sản xuất xanh.

2. Hành vi tiêu dùng và kênh phân phối

Các nền tảng video ngắn như TikTok, Bilibili và Xiaohongshu nay là kênh bán sách chủ đạo, chi phối 9/10 đầu sách bán chạy nhất cả nước.
Thị phần kênh mua sách:

• 41%: thương mại điện tử (JD, Dangdang, Tmall Books…)

• 30%: mạng xã hội & video ngắn (livestream, thuật toán đề xuất)

• 15%: nền tảng ngách & website của nhà xuất bản

• 14%: nhà sách truyền thống (chủ yếu sách giáo dục, chính trị – thời sự)

Hệ thống nhà sách truyền thống đang “tái sinh” bằng mô hình café-sách, coworking, sự kiện cộng đồng, phát hành thẻ hội viên và tận dụng ưu đãi thuế của chính phủ để thu hút độc giả.

3. Các mảng sách nổi bật theo dòng

a. Sách thiếu nhi và giáo dục

Chiếm 36,5% tổng thị trường, tăng đều ở Middle Grade (8–12 tuổi), chapter book, non-fiction cho thiếu niên, sách kỹ năng cảm xúc.
Các thể loại được ưa chuộng: truyện tranh, sách kỹ năng, tự học, sách song ngữ.

Tác phẩm tiêu biểu trong top 100:

• No Mind and No Happiness – Ren Rongrong

• Little Hedgehog Haircut – Lu Bing

• Travel at the Age of 18 – Jiangsu Phoenix

• It Is Also Winter and Spring – Chi Zijian

• Not Blown Down by the Strong Wind – Mo Yan

• Right Bank of the Erguna River – Chi Zijian

Do tỷ lệ sinh thấp, sách mầm non (0–6 tuổi) giảm sút, trong khi sách giáo dục cảm xúc, kỹ năng giao tiếp, triết lý sống cho trẻ em tăng mạnh.

b. Phi hư cấu (Non-fiction)

Đây là dòng phát triển mạnh nhất, với độc giả trẻ chiếm tỷ lệ lớn, tập trung vào tâm lý, khoa học phổ thông, xã hội, công nghệ và triết học ứng dụng.

Biên tập viên Trung Quốc ưu tiên mua bản quyền các tác phẩm:

• Thực tiễn (practical): Nonviolent Communication – Marshall Rosenberg

• Cộng hưởng (resonant): A Brief History of the Future – Jacques Attali

• Người nổi tiếng / biểu tượng (celebrity effect): Steve Jobs – Walter Isaacson

• Phản ánh xã hội (social themes): The Sinking Age, Voices from Chernobyl – Svetlana Alexievich

Các dòng có sức hút cao nhất và sách đối sánh (“comp titles”) gồm:

Các xu hướng mới trong phi hư cấu:

• Tái bản các tác phẩm xã hội học kinh điển (The Divided Self, The Postmodern Animal)

• Biến thể hóa dành cho độc giả trẻ hoặc ứng dụng lý thuyết vào kinh tế, công nghệ

• Sách đa giác quan – ví dụ: series khoa học của Dorling Kindersley kết hợp ảnh và đồ họa 3D

c. Hư cấu (Fiction)

Fiction chiếm khoảng 10% doanh thu sách người lớn, trong đó:

• 1/3 là văn học (literary fiction)

• 1/4 là trinh thám – ly kỳ (thriller/detective)

• Truyện đồ họa (graphic novel) (10%) và khoa học viễn tưởng (8%) đang tăng trưởng.

Top tác phẩm dịch bán chạy nhất ở Trung Quốc hiện nay:

1. The Death of Virgil – Hermann Broch (1945)

2. All That Rises Must Converge – Flannery O'Connor (1965)

3. Norwegian Wood – Haruki Murakami (1987)

4. Different Seasons – Stephen King (1982)

5. The Sorrow of the Stars – Teru Miyamoto (1992)

6. A Song of Ice and Fire – George R.R. Martin (từ 1996)

7. The Museum of Unconditional Surrender – Dubravka Ugrešić (1997)

8. Harry Potter and the Philosopher’s Stone – J.K. Rowling (1997)

9. The Ministry of Pain – Dubravka Ugrešić (2004)

10. The Da Vinci Code – Dan Brown (2003)

11. I Had a Dream in Chinese – Alessandro Ceschi (2007)

12. Born in 82, Kim Ji-young – Cho Nam-joo (2008)

13. Babayaga Laid an Egg – Dubravka Ugrešić (2009)

14. Miracles of the Namiya General Store – Keigo Higashino (2012)

15. The Petrovs in and Around the Flu – Alexey Salnikov (2014)

Các thể loại tăng trưởng gồm:

• Sci-fi (The Three-Body Problem vẫn là tượng đài)

• Short stories, essays, cozy mystery

• Graphic novels và tiểu thuyết nhẹ dành cho giới trẻ

Trong khi đó, YA (young adult) gặp hạn chế bởi kiểm duyệt nội dung tình cảm, LGBT, kinh dị.

d. Tác phẩm nội địa nổi bật

80/100 sách bán chạy nhất năm 2024–2025 là của tác giả Trung Quốc, bao gồm:

• I Am as Timid as a Mouse, The Triumph of Women – Yu Hua

• Memoirs – Li Juan

• Not Blown Down by the Strong Wind – Mo Yan

• Right Bank of the Erguna River, It Is Also Winter and Spring – Chi Zijian

• Cognitive Awakening: The Driving Force for Self-Change – P&TP

• Schrodinger's Cat: Everything is a Matter of the Way of Thinking – Guangming Daily Press

• There is Nothing in Life That Can't Be Put Down: Master Hongyi's Wisdom for Life – United Press

• I Hope You Also Like Yourself – Beijing United Publishing

• 2025 Economist Examination: Basic Economic Knowledge – China Personnel Press

• Social Work Practice + Comprehensive Ability – Guangming Daily Press

• New Oriental 2026: Love to Practice Your Words – Qunyan Publishing

• 2026 English Grammar and Long and Difficult Sentences – China Aerospace Publishing

Ảnh: Hội chợ sách Bắc Kinh 2025 tại Trung Quốc - The Book Seller.

4. Sách nói, điện tử và AI

Audiobook vượt 30 tỷ nhân dân tệ (4,1 tỷ USD) năm 2024, tăng trưởng 30%/năm.
Các nền tảng lớn: Ximalaya, Qingting FM, Lanrentingshu, cùng các đối thủ mới như Dangdang, JD, Tencent.
Người dùng ưa chuộng sách nói đa giọng, có nhạc nền, và AI đang được tích hợp để ghi âm, tạo khuyến nghị và cải thiện chất lượng.

E-book chuyển dần sang mô hình subscription, freemium, hoặc trả theo lượng đọc (chunking).
Thiết bị E-Ink màu dự kiến đạt 2,5 triệu máy bán ra năm 2025, mở hướng mới cho sách minh họa và sách nghệ thuật số hóa.

5. Nhìn về phía trước

Năm 2025 cho thấy một thị trường tạm chững về tăng trưởng, nhưng bùng nổ về cấu trúc. Xu hướng then chốt bao gồm:

• Dịch chuyển mạnh mẽ sang nền tảng xã hội và thuật toán làm trung tâm phân phối;

• Ưu tiên hiệu quả ngắn hạn, kiểm soát rủi ro đầu tư;

• Gia tăng vai trò của AI và nội dung số tương tác;

• Mở rộng ngách phi hư cấu quốc tế (thực hành, công nghệ, giáo dục, tâm lý);

• Tiếp tục bùng nổ sách nói và sách thiếu nhi trung cấp;

• Và cuối cùng, sự thống trị của độc giả trẻ và thuật toán – hai động lực định hình “kỷ nguyên mới” của xuất bản Trung Quốc.

ANA Hà Nội luôn sẵn sàng đồng hành với các đối tác xuất bản và mang đến những thông tin cập nhật nhất về xu hướng xuất bản thế giới. Hãy tiếp tục theo dõi các kênh thông tin của ANA Hà Nội để biết thêm chi tiết!